İleri dönüşüm nedir? Tüketim toplumuna dönüştükçe sürekli yeni ürün satın alıp çöp üretir olduk. Eskiden hemen atmayıp yeniden değerlendirirdik. İleri dönüşüm çocuklarımıza yeniden kullanmayı ve değer bilmeyi öğretmemize yardımcı oluyor.
Atıklar, eskimiş veya hasarlanmış eşyalar genellikle çöpe atılır. Biraz şanslı iseler, geri dönüştürülebilir olan kısımları ayrıştırılarak geri dönüşüm kutularına bırakılır. Çok ama çok şanslı olanları ise, ileri dönüştürülerek yeniden hayat bulurlar.
Eski gazete sayfaları bazen örülür ve sepet olur, bazen kağıt hamuru olup kaselere, abajurlara dönüşür. Eski t-shirtler bez çantaya dönüşür, bizimle markete gelirler. Çaydanlığa çiçek ekeriz bazen. Üst kısmı yırtılan kot pantolonun sağlam bacağı yastığa dönüşüp belimize destek olur biz kitap okurken…
İleri dönüşüm kavram olarak kulağınıza yabancı geliyor olabilir; oysa ki çok eskilerden beri hayatımızın bir parçası o. Hatta eski zamanlarda daha da çok hayatımızın içinde olup, zamanla hayatımızdan çıkardığımız bir uygulama.
Çünkü insanoğlu olarak kullan-at ürünlerin rahatlığına kapıldığımız, hızlı tükettiğimiz, kırılan, bozulan, sökülen eşyaları tamir etmek yerine çöpe atarak yenilerini almanın daha kolay geldiği bir dönemi arkamızda bırakıyoruz; çöp dağları ve kirli denizler eşliğinde.
Bu dönemi atlatıp yeniden tüketmek yerine üretmeyi tercih etmeye başlayan insanların sayısı ise her geçen gün artıyor. Çünkü doğa artık daha ciddi sinyaller veriyor ve bizleri daha sorumluluk sahibi bir şekilde hareket etmeye davet ediyor.
İleri dönüşüm elbette ki tüm atıklarımızı evde biriktirip bir şeylere dönüştürmemiz anlamına gelmiyor. İhtiyacımız olan eşyaları hemen gidip satın almak yerine, elimizdeki eskileri veya atıkları kullanarak bu ihtiyacı karşılamak hem daha hesaplı hem de daha keyifli oluyor.
Satın alacağımız her yeni eşya ile birlikte, ambalajını, üretim aşamalarında doğal kaynaklara verdiği zararı, lojistik süreçlerinde oluşan karbon salınımını, vb görünmeyen zararları da hesaba katmalıyız.
Bu eşyalar eskidiğinde veya işlevselliğini yitirdiğinde ise hemen çöpe göndermek yerine farklı bir ihtiyacımızı karşılamak üzere dönüştürüp dönüştüremeyeceğimizi düşünebiliriz. Böylece üretilmiş bu nesneden mümkün olan en uzun süre faydalanmış oluruz.
İleri dönüşüm ve geri dönüşüm farklı mı?
Eski bir eşyayı elden geçirerek yeniden farklı amaçla kullanmaya başladığınızda ya da geri dönüştürülebilir atıklardan bir şeyler ürettiğinizde “geri dönüşüm” yaptığınızı düşünüyor olabilirsiniz. Oysa ki, geri dönüşüm çok daha endüstriyel bir süreçtir.
Geri dönüşüm, kullanım dışı kalan atık malzemelerin ilgili noktalarda toplanarak, geri dönüşüm tesislerine gönderildiği ve burada cinsine göre ayrıştırıldıktan sonra çeşitli endüstriyel yöntemler kullanılarak ham maddeye çevrildiği bir süreci kapsar. Bu hammadde daha sonra fabrikalarda yeni ürünler üretilmesi için kullanılabilir.
Daha fazla bilgi için: www.upcycleturkey.com